Ciencia política

Maquiavelo, un dos pais da ciencia política.

A ciencia política (menos frecuentemente chamada tamén politicoloxía) é a ciencia social que estuda empiricamente a política nas súas diversas dimensións. Polo tanto, o estudo da política é o observable, non está referido ó que debería ser a política como tipo ideal ou conduta desexada: ese papel cúmpreo a filosofía política. Tampouco é o estudo dos elementos formais da política como o son as leis, a súa formación e as súas intencións, tarefa da xurisprudencia. A ciencia política ten en conta o comportamento político efectivo e observable das persoas e as sociedades.

O termo "ciencia política" foi alcuñado en 1880 por Herbert Baxter Adams, profesor de historia da Universidade Johns Hopkins, aínda que o seu desenvolvemento como disciplina científica é posterior á segunda guerra mundial, antes de dito período asociábase ó estudo da xurisprudencia e a filosofía política.

As principais áreas de análise da ciencia política son:

• as relacións de poder e as características do seu exercicio
• a autoridade e a súa lexitimidade
• as políticas públicas
• os estudos de xénero
• a xestión pública
• as institucións do Estado
• os sistemas políticos
• os partidos políticos e sistemas electorais
• o ordenamento da acción colectiva

Os máis importantes temas ou tópicos da ciencia política son o poder, as institucións do Estado e tamén as institucións Económicas non estatais, principalmente nun Estado de Benestar ou Neoliberal. De feito un tratado de política é pura socioloxía política.

As principais autoras e autores no desenvolvemento científico da ciencia política son:

• Gabriel Almond,
• Hannah Arendt,
• Norberto Bobbio,
• Robert A. Dahl,
• Maurice Duverger,
• David Easton,
• Harold D. Lasswell,
• Susan M. Okin,
• Anne Phillips,
• Giovanni Sartori,
• John Rawls,
• Max Weber e
• Iris M. Young.

A punta de lanza da politicoloxía galega está representada por Ramón Máiz Suárez, en menor medida por Xosé Luís Barreiro Rivas, ou a revista Tempo Exterior editada polo IGADI (Instituto Galego de Análise e Documentación Internacional).

En Galiza existe unicamente a Facultade de Ciencias Políticas e Sociais na Universidade de Santiago de Compostela, onde se estuda o Grao en Ciencias Políticas e da Administración.

Concepto de política

O termo política non deixa de ser un termo controvertido e contraditorio, caracterizado por múltiples significados, positivos e negativos.

Existen dous tipos de definición de política, Maquiavélicas, que salientan o poder e se relacionan cos aspectos negativos da política, e as Aristotélicas que se centran na lexitimidade, sendo estas as acepcións que se relacionan cos aspectos positivos da política. Todas as definicións de política parten dunha destas dúas vertentes:

Acepcións Maquiavelicas: asócianse con termos como poder e conflito. A política como unha actividade conflitiva ou incluso inmoral. O conflito predomina sobre a cooperación. Nestas acepcións vinculase política, conflito e poder. Sendo entón a ciencia política a ciencia que estuda as relación de poder.

As acepcións Aristotelicas: estas están asociadas ao ben común, “a arte de facer felices os pobos” a cooperación. A política é unha actividade que nos converte en seres humanos” porque nos leva a empregar a palabra para tratar aquilo que nos afecta.

Vallés mestura as dúas vertentes dándolle tanto o valor de poder como o da lexitimidade. Lexitimidade e forza son as dúas caras do poder, a máis lexitimidade, menos forza; a menos lexitimidade máis forza para exercer o poder.

Vallés define a política como unha actividade, unha práctica colectiva, que realizan os membros dunha comunidade para regular os conflitos entre grupos cuxo resultado é a adopción de decisións entre grupos e a adopción de decisións que obriguen (pola forza se fose necesario) aos membros.

Polo tanto falaremos de política sempre e cando haxa unha organización e un conflito ao que se lle busca unha solución gobernamental que atinxa a unha comunidade humana.

As académicas falan de tres dimensións da política, a saber, a política como estrutura, política como proceso e política como resultado.

Notas

---

Este artigo sobre política é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.  Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.

---